آداب و رسوم گیلانی ها برای عروسی

مراسم صورت وگیری (صورت گرفتن ) :
بعد از مراسم خواستگاری و جواب مثبت خانواده دختر به خانواده خواستگار، طرفین شبی را ‏جهت صورت گرفتن تعیین می کنند. برای شب بله برون، از همۀ خاله ها و دایی ها و عمه ها و ‏عموها دعوت می شود تا بعدها کدورتی پیش نیاید.‏






به عنوان مهریه علاوه بر مبلغی پول، زمین، مزرعه، گاو، ظروف مسی، فرش و یک دست ‏رختخواب هم برای عروس مشخص میشود. ‏
این مراسم در خانه دختر بوده و مخارج آن شب و کلیه تدارکات اسباب پذیرایی از ‏مهمانان ( میوه شام و چای شیرنی) بر عهده خانواده پسر است که یک روز قبل از شب مراسم، ‏خانواده پسر ما یحتاج آن مراسم راتهیه و به منزل خانواده دختر انتقال می دهند. مهمانان مورد نظر ‏خانواده پسر که معمولاً افراد بسیار نزدیک و ریش سفید خانواده یا طایفه هستند بطور شفاهی برای ‏شب صورت گرفتن دعوت شده و در خانه دختر حاضر می شوند و در ابتدای ورود به خانواده عروس ‏آینده تبریک می گویند بعد از خوردن شام وصرف چای و میوه وشیرنی صحبت پیرامون تعیین مفاد ‏قرار داد ازدواج دو جوان آغاز می شود. مهمانان زن در اتاقی جداگانه گرد عروس آینده حلقه می زنند و ‏به وی تبریک می گویند و هدایایی هم که برای عروس آورده ‏شده و عبارت از روسری، انگشتر، خلعت، (پارچه پیراهنی) ادکلن و... است پس از رویت پدر و مادر ‏عروس توسط مادر و خواهربزرگ داماد به عروس اهدا میشود معمولاً روسری به سرش بسته و انگشتر ‏طلا را بدست وی می اندازند .

نشون اکرده (نشان کردن ):
خانواده پسر در شب صورت گیری با خود یک حلقه نامزدی، عطر و یک روسری به همرا ه می آورند ‏و در صورتی که جواب مثبت باشد. خواهر داماد روسری عروس را بر سرش می گذارد و مادر یا ‏خواهر داماد، انگشتری را به انگشت عروس آینده نشان می اندازند

جشن نامزدی :
پس از خواستگاري روزي تعيين مي شود و فاميل طرفين در خانه عروس جمع شده طلا و جواهر و ساير وسايلي كه داماد بايد بخرد مشخص مي كنند . در كاغذي طلا و جواهر و ساير وسايلي كه داماد بايد بخرد مشخص مي گردد . نام كاغذ به نام ( صورت نامه) مي باشدو به امضاي معتمدان و حضار مي رسد . جشن نامزدي بيشتر توسط خانم ها اداره مي شود و وقتي مردها مي روند مجلس كاملا زنانه مي شود انها به دور از چشم مردها به شادي مشغول مي شوند.

جشن شیرینی خوران :
بعد از صورت ویگری ( صورت گرفتن ) پدر داماد و عروس تاریخ معینی را برای برپایی ‏جشن شیرینی خوران معلوم می کنند. در این جشن همه مردم را دعوت کرده و از مهمانان با چای، انواع شیرینی های محلی و احیاناً میوه پذیرایی می کنند.‏

اسباب واچینی :
چند روز پس از جشن نامزدي مطابق قرارچند تن از زن هاي فاميل و همسايه به همراه پدر و مادر عروس و داماد به بازار مي روند و مطابق صورت نامه وسايل عروس را مي خرند كه از آن جمله است: قرآن كريم، طلا، چمدان، لباس، آينه و شمعدان و غيره .در اين مراسم براي سادات وزن هاي مسن و بچه هاي همراه نيز چند تكه پارچه خريداري شده و به آن ها هديه مي شود.

چادر واوینی
مدتي پس از مراسم اسباب واچيني و قبل از عقد ،مادر داماد همراه با عمه داماد و چند نفر همسايه و يك خياط به خانه عروس مي روند و چادر عقد عروس را برش داده و با نخ كوك مي دوزندو اين مراسم براي اعلام نزديكي جشن عقد و اجازه اي غير مستقيم است كه به عروس داده مي شود كه لباس هاي خود را براي مراسم عقد آماده كند. در اين مراسم خياط در حالي كه شيريني اي روي پارچه مي گذارد و اولين قيچي را به پارچه مي زند و در اين حال عروس به همه شيريني تعارف مي كند و هر كس به فرا خور حال خود مقداري پول به او هديه مي دهد كه به جيب زن خياط مي رود.

مراسم عقد کنان
مراسم عقد كنان معمولا" در شب حنابندان يا روز مستقلي انجام مي گيرد، عروس چادر عقدش را بر سر مي گذارد و سر سفره حاضر شده و با اجازه پدرش بله مي گويد. در سر سفره علاوه بر وسايل معمولي وجود چند عدد تخم مرغ در ظرف برنجي كه سمبل آرزوی بچه دار شدن است خود نمايي مي كند . در هنگام عقد افراد مشكوك مانند زنان نازا، همسايه دشمن و.... را به بهانه هاي مختلف از اتاق بيرون مي كنند چرا كه معتقدند ا گر كسي در هنگام بله گفتن عروس قفلي را بزند داماد عقيم مي شود يا بعدا در زندگي دچار مشگل مي شوند ..

حنا بندان
اين جشن كه مراسم خداحافظي عرو س است ،در آخرين شبي كه عروس به طور رسمي در خانه پدرش به بسر مي برد برگزار مي گردد. در اين مراسم به فرا خور حال پدر عروس و داماد ،با شام و شيريني و يا هر دو از مدعوين پذيرايي مي شود . در اين شب از خانه داماد هفت سيني با حنا و شمع و شيريني به خانه عروس فرستاده مي شود . در حالي كه سيني بر سر خواهر بزرگ داماد قرار دارد وارد مجلس مي شود و بعد طلاجات عروس و ديگر وسايلي كه در اسباب واچيني خريداري شده به حاضرين نشان داده شده و طلاجات به گوش و دست و گردن عروس انداخته مي شود . سپس دست عروس و داماد حنا مي گذارند و حناي اضافي را نيز ميان مجلس مي گردانند و همه ي خانم ها بر مي دارند . البته اگر به دوشيزگان نيز تعارف كردند نبايد بر دارند . زيرا در اين صورت نجوائی در مجلس بلند می شود وهمه در گوشی می گویند فلانی شوهر می خواهد.

پشیا
عروس مدتی پیش از آنکه راهی خانه شوهر شود، در صدد گرد آوری گونه های مختلفی از صنایع دستی مانند جوراب، گیوه نخی، جای ساعت، دستمال گلدوزی و... بر می آید.
به اینگونه وسایل که جز جهیزیه او بشمار می آید پشیا گفته می شود عروس پشیا را در داخل خورچین و با صندوق مخصوص چیده و همراه خود به خانه شوهر می برد پس از چند روز آن را به تناسب قرب و مقام یک یک خانواده های فامیل شوهر تقسیم نموده و سهم هر یک را در داخل یکی سینی گذاشته و روی آن را پوشانده و برایشان می فرستد. گیرنده پشیا نیز هدیه مناسب مانند پول نقد، طلا و گاه یک راس دام، برای عروس می فرستد.

رخته بری
داماد هنگام نوشتن قرارداد ازدواج متعهد می گردد که معادل مبلغ معینی برای عروس لباس و زیور بخرد لذا یک روز طبق قرار، عروس و داماد همراه چند اعضای خانواده خود به شهر می روند و داماد پارچه و طلا را که تعهد نموده می خرد و به خانواده عروس تحویل می دهد.
یکی از مراسم رایج در این محل قیچی بری (بریدن لباس) نام داشت که 3 روز قبل عروسی انجام می گرفت. بدین صورت که مهمانان به غیر از کادو برای عروس، حنا(خنچهxanche) می آوردند که به نوعی کمک برای عروس و داماد بود (شکر، گردو، قند،برنج، چای و...) و طرف داماد هم یک گوسفند، چای، قند، چند عدد تخم مرغ، گردو، شکر، روغن، هیزم و... که برای روز عروسی احتیاج بود را پشت اسب می گذاشتند و زیر یا روی آن پارچه قرمزی می انداختند. بعد از تحویل وسایل و گرفتن انعام، در حیاط خانه به پایکوبی و پذیرایی مشغول می شدند.زمانی که خانواده داماد تصمیم می گیرد عروس خود را به خانه ببرد خیاط می فرستد تا لباس های دختر را بدوزد و پس از دوختن لباس می تواند عروس را ببرند.
به این ترتیب خانواده داماد ضمن قرار داد و پرداخت حق الزحمه به یک خیاط محلی او را جهت دوختن لباس عروس به خانه او می فرستند. خیاط ابزار کارش را بر می دارد و به خانه عروس می رود و در آن جا مقیم می شود. در مدت زمانی که او سر گرم دوختن لباس عروس است داماد نیز دست به کار تدارک بر گزاری مراسم عروسی می شود.

به اشتراک بگذارید: